Kiedy można unieważnić małżeństwo?

Zawarcie małżeństwa nie zawsze skutkuje jego trwaniem aż do śmierci małżonków. Czasami para decyduje się na separację lub rozwód. W Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym uwzględniono też możliwość unieważnienia małżeństwa – pod warunkiem, że udowodniona zostanie zasadność takiej decyzji. Jeśli sąd uzna przesłanki, zgodnie z którymi małżeństwo powinno zostać unieważnione, wydaje stosowne postanowienie w tej sprawie.

Jakie okoliczności mogą spowodować unieważnienie małżeństwa?

Zgodnie z Ustawą z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy małżeństwo może zostać unieważnione w wybranych sytuacjach. Dokładnie sprecyzowano w niej okoliczności, których zaistnienie jest podstawą do żądania zakończenia związku małżeńskiego (w formie uznania jego nieważności). Przesłanką do unieważnienia małżeństwa jest nie tylko bigamia. Prawnicy będący przedstawicielami takich kancelarii jak Kancelaria Adwokacka czy Kancelaria Radcy Prawnego w Katowicach przypominają, że jest ich znacznie więcej. Do powodów, dla których małżeństwo nie powinno zostać zawarte i jednocześnie będących podstawą unieważnienia już zawartego związku małżeńskiego należy:

• przeszkoda wieku – zawarcie małżeństwa przez mężczyznę mającego mniej niż 18 lat oraz przez kobietę, która nie ukończyła 16. roku życia (najczęściej 18. roku życia), nie jest możliwe;

• przeszkoda ubezwłasnowolnienia;

• przeszkoda choroby psychicznej czy niedorozwoju umysłowego;

• przeszkoda pozostawania w związku małżeńskim;

• przeszkoda pokrewieństwa lub powinowactwa;

• przeszkoda przysposobienia.

Adwokaci, np. z Katowic przypominają, że unieważnienia małżeństwa z powodu ubezwłasnowolnienia lub z powodu choroby psychicznej albo niedorozwoju umysłowego jednego z małżonków bądź z powodu stosunku przysposobienia między małżonkami może żądać każdy z małżonków. Z kolei, kiedy przyczyną jest pozostawanie przez jednego z małżonków w poprzednio zawartym związku małżeńskim lub pokrewieństwo między małżonkami to żądanie może zostać wyrażone przez każdą osobę, która ma tym interes prawny.

Kiedy jeszcze małżeństwo może zostać unieważnione?

Unieważnienie małżeństwa może też nastąpić na skutek wad oświadczenia woli, a także wtedy, kiedy było zawierane przez pełnomocnika, podczas gdy nie uzyskano zezwolenia sądu na złożenie oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński właśnie w taki sposób albo gdy pełnomocnictwo było nieważne lub skutecznie odwołane. Warto przy tym podkreślić, że małżeństwo może zostać unieważnione tylko z przyczyn przewidzianych w przepisach działu I. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.