Rodzaje sądów w Polsce – jakie pełnią funkcje?

Wymiar sprawiedliwości pełną sądy: Najwyższy, powszechne, administracyjne czy wojskowe. Sądy w Polsce to organy państwowe, które dzielą się na różne rodzaje. Dowiedz się, jakie wyróżnia się typy. Jakie funkcje pełnią sądy powszechne? Na czym polegają obowiązki Sądu Najwyższego? Jakimi sprawami zajmują się sądy powszechne, a jakie są obowiązki sądów okręgowych? Sprawdzamy!

Czym jest sąd? Rodzaje sądów

Sąd to niezawisły organ państwowy. Do jego głównych zadań należy sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. Polega to na rozstrzyganiu sporów oraz prawnych konfliktów. Składają się na niego:

• sądy powszechne
• sądy administracyjne
• Sąd Najwyższy
• sądy wojskowe

Rodzaje sądów powszechnych i ich funkcje

Do sądów powszechnych zaliczają się sądy:

• rejonowe – zajmują się rozpoznawaniem większości spraw, są sądem pierwszej instancji
• okręgowe – zajmują się poważnymi sprawami, które wymagają doświadczenia sędziów. Obejmuje kilka sądów rejonowych. Jest sądem pierwszej lub drugiej instancji
• apelacyjne – są sądem drugiej instancji. W zakresie działalności obejmuje co najmniej 2 sądy okręgowe. Sędziowie wykazują się wiedzą oraz doświadczeniem przy orzekaniu

Jakimi sprawami zajmują się sądy powszechne?

Sądy powszechne najczęściej zajmują się sprawami z zakresu prawa:

• cywilnego
• handlowego
• prawa pracy
• upadłościowego
• rejestrowego

Warto wiedzieć, że polskie sądy powszechne dzielą się na wydziały ze względu na rozpoznawane sprawy. Wyróżnia się wydziały: cywilny, gospodarczy, Krajowego Rejestru Sądowego, ksiąg wieczystych, pracy czy upadłościowych i naprawczych.

Czym się zajmuje Sąd Najwyższy? Zadania

Pierwsze miejsce polskiego sądownictwa zajmuje Sąd Najwyższy. Sędziów cechuje wysoki stopień doświadczenia czy wiedza prawna. Zajmują się rozpoznawaniem kasacji i środków odwoławczych. Przykład: W postępowaniu karnym kasacji od prawomocnego orzeczenia sądu, który jest drugiej instancji. Uprawnienia obywatela pomagają zrealizować adwokaci lub radcy prawni. Do kompetencji sędziów zalicza się również rozpoznawanie protestów wyborczych. Wystarczy wnieść protest w ciągu 7 dni od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez Państwową Komisję Wyborczą. Stwierdza także ważność wyborów prezydenckich, jak również zagadnienia, które budzą wątpliwości prawne. Opiniuje także ustawy i akty normatywne. Rozstrzyga postępowania dyscyplinarne sędziów, notariuszy, adwokatów czy radców prawnych. Warto wiedzieć, że Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego jest Przewodniczącym Trybunału Stanu.

Obowiązki sądów okręgowych

Do zadań sądu okręgowego w Warszawie lub innym mieście zalicza się rozpoznawanie poniższych spraw:

• praw niemajątkowych – roszczenia majątkowe w zakresie ustalenia lub zaprzeczenia pochodzenia dziecka, unieważnienie jego uznania czy rozwiązania przysposobienia
• ochrona praw autorskich i innych – w tym wynalazków czy wzorów użytkowych
• prawa majątkowego
• roszczeń – będących rezultatem prawa prasowego

Natomiast II instancja rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń, które wydały Sądy Rejonowe, skargi na wyroki czy naruszenie prawa strony.

Czym się zajmują sądy administracyjne?

Wojewódzki sąd administracyjny nadzoruje działalność administracji publicznej praz stosowanie środków, które są określone w ustawie. Orzeka w zakresie:

• decyzji administracyjnych
• postanowień, które są wydane w postępowaniu administracyjnym
• postanowień, które są wydane w postępowaniu egzekucyjnym
• aktów nadzoru nad działaniem organów jednostek samorządu terytorialnego
• aktów organów jednostek samorządu terytorialnego oraz ich związków